Alternatif akım elektrik tesislerinde gerek akımı gerekse gerilimi belirli oranda küçültmeye yarayan özel trafolardır.Kullanılış amaçları şöyle sıralanabilir;
-->Ölçü aletleri ve koruma rölelerinin birincil geriliminden yalıtılmış güvenli çalışma olanağı sağlarlar.YG'li şebekelerde gerek ölçü aletlerinin gerekse koruma rölelerini şebekeye doğrudan bağlamak yalıtım güçlüğü nedeniyle olası değildir.Örneğin 154kV luk bir gerilim aynı özellikte fakat 100 voltluk bir gerilimle temsil edilebilirse güvenlik içinde ve kolayca sağlanan bir yalıtıma sahip bir ölçü aletiyle ölçülebilir.Bir ampermetreyi doğrudan yüksek gerilime bağlamak olanaklı değildir.Hem birincil gerilimden yalıtılmış bir devrede hemde geçen akımın özelliklerini taşıyan fakat belli oranda küçültülmüş bir değerde ölçü yapmak çok daha kolaydır.
-->Ölçü trafolarıyla değişik birincil değerlere karşılık standart ikincil değerlerde elde edilir.Ölçü trafolarının birincil yükleri standart olmakla birlikte çok değişik değerlerde olabilir.Gerilim trafosu için 6,3-10,5-15-31-34,5-35kV gibi daha yksek değerlerde bir çok birincil gerilim kademesi vardır.Buna karşılık gerilim trafosu için 100 ve 110 volt gibi az sayıda standart ikincil gerilim kademesi vardır.Böylece bir ölçü aletinin tüm ölçü trafolarıyla kullanılması sağlanır.Ölçü aletlerinin skalaları ölçü trafolarının ikincillerindeki değerlere göre değil ölçü trafosunun bağlı olduğu temel şebekenin akım ve gerilimine göre düzenlenir.Örneğin üzeirnde 35/0,1 kV yazan bir voltmetrenin uçlarında 100volt uygulandığında ibresi 35kV değerini gösterir.Eğer bu voltmetre 154kV luk bir sistemde kullanılmak istenirse üzerindeki skala silinip 100 volt 154 kV a karşılık gelmek üzere skala yeniden düzenlenir.
--> Ölçü trafoları akım ve gerilim değerleri üzeirnde çeşitli bağlantılar yapılmasına olanak verir.İki ve daha fazla akımın toplanması,çıkarılması,faz akımlarının değişik durumlarda üçgen bağlanması akım trafolarıyla yapılır.Gerilim trafoları ilede gerilimlerin toplanması ,çıkarılması sağlanır.
-->Ölçü trafoları kullanılması ölçü aletleri ve rölelerin küçük boyutlu maledilmesine olanak verir.400 voltluk bir devreye ampermetre,sayaç,wattmetre gibi akımla çalışan ölçü aletleri doğrudan bağlanabilir.Doğrudan doğruya bağlamanın pratik açıdan doğru olup olmayacağı devreden geçen akımın değerine bağlıdır.Genellikle 100 A den büyük değerlerde ekonomik nedenlerle doğrudan bağlanılmaz kullanılmaz.Bu durumlarda akım trafosu kullanılır ve böylece boyutları çok daha küçük olur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder